Kore’den Olimpiyatlara Uzanan Bir Dövüş Sanatı: Taekwondo
Taekwondonun Tarihi ve Kökenleri
Taekwondo, dünyada bilinen en eski dövüş sanatlarından biridir ve Kore kökenli, silahsız bir dövüş ve savunma sanatı olarak kabul edilir. Ortaya çıkış tarihi M.Ö. 37’ye kadar uzanır ve bu sanat, Kore’nin kuzeyinde hüküm süren Kogureyo Hanedanlığı dönemindeki savunma sporlarının eski biçimlerinden etkilenmiştir. O dönemlerde, vahşi hayvanlara ve bölgedeki eşkıyalara karşı kendini korumak için geliştirilmiş, özellikle yumrukların ve yüksekten atılan tekmelerin kullanıldığı teknikler ön plandaydı. Bu teknikler zamanla TAEGYON (ayak sistemi) olarak adlandırılmıştır.
Taekwondonun Gelişimi ve Felsefesi
Kore’de KWONPOP (yumruk metodu) adıyla bilinen başka bir sistemle birleşen bu ayak sistemi, TAEK-KYON adını almış ve bugünkü Taekwondo’nun temelini oluşturmuştur. Bu sanatta eğitim gören kişi, beden ve zihnin tek bir birim olarak değişen şartlara anında uyum sağlayabileceği bir ruhsal duruma ulaşmayı amaçlar. Zihinsel ve bedensel uyum, o dönemin dinleri olan Taoizm ve Zen Budacılık açısından önemli bir amaç olduğundan, bu felsefeyi benimseyenler dövüş sanatlarıyla da yakından ilgilenmişlerdir. Böylece Taekwondo ile uğraşanlar sadece fiziksel değil, ruhsal gelişim de yaşarlar. Uzakdoğu sporlarının ruh gelişimine yaptığı bu katkı, sporcuların dini ve manevi yönlerinin güçlü olmasının da temel nedenlerinden biridir.
Bir taekwondocunun zayıflara dokunmaması ve sokak kavgasına karışmaması, işte bu felsefi ve etik temellere dayanır.
Taekwondonun Modernleşmesi ve Olimpiyatlara Yolculuğu
Taekwondo, ancak 1943 yılında Kore’nin bağımsızlığını kazanmasından sonra resmi bir kimlik kazanmış ve dünyaya yayılmıştır. 16 Eylül 1961’de Kore Taekwondo Birliği’nin kurulmasıyla sporun yasallaşması sağlanmış, 25 Haziran 1962’de ulusal oyunlar kapsamına alınmıştır. 30 Kasım 1972’de Dünya Taekwondo Merkezi olan Kukkiwon açılmış ve Kim Un-Yong başkanlığa getirilmiştir. 25 Mayıs 1973’te ise 17 ülkenin katılımıyla ilk Dünya Şampiyonası düzenlenmiştir. Türkiye’de Taekwondo’nun yaygınlaşması ise 1970’te antrenör olarak getirilen Ço Sao-Se ile başlamıştır. Günümüzde Taekwondo, olimpiyatlarda resmi bir spor dalı olarak yer almakta ve hızla gelişmektedir.
Taekwondo’nun Önemli Dönüm Noktaları
- 30 Kasım 1972: Kukkiwon Dünya Taekwondo Merkezi açıldı.
- 25 Mayıs 1973: İlk Dünya Şampiyonası düzenlendi.
- 28 Mayıs 1973: Dünya Taekwondo Federasyonu kuruldu.
- 18 Ekim 1974: 1. Dünya Asya Oyunları düzenlendi.
- 5 Ekim 1975: Dünya Taekwondo Federasyonu, Dünya Spor Federasyonları Birliği’ne üye oldu.
- 9 Nisan 1976: CISM, Taekwondo’yu resmi spor olarak kabul etti.
- 17 Temmuz 1980: Moskova Olimpiyat Komitesi Taekwondo’yu olimpik spor olarak onayladı.
- 24 Temmuz 1981: Taekwondo, Dünya Oyunları’nda gösteri sporu oldu.
- 5 Temmuz 1982: 1988 Seul Olimpiyatları’nda gösteri sporu olmasına karar verildi.
- 28 Eylül 1984: Taekwondo’nun olimpiyatlarda resmi olarak gösteri sporu olması kesinleşti.
- 3 Temmuz 1986: Colorado’da ilk Dünya Taekwondo Kupası düzenlendi.
- 30 Eylül 1986: Seul Asya Oyunları’nda 17 ülkenin katılımıyla resmi spor dalı oldu.
- 29 Kasım 1986: 1. Dünya Üniversitelerarası Taekwondo Şampiyonası düzenlendi.
- 9 Ağustos 1987: Pan-Amerikan Oyunları’na resmi spor dalı olarak dahil edildi.
- 7 Ekim 1987: Barselona’da 1. Dünya Bayanlar Taekwondo Şampiyonası düzenlendi.
- 17-20 Eylül 1988: 24. Olimpiyatlarda 25 ülkeden 129 sporcunun katılımıyla gösteri sporu olarak yapıldı.
- 14-17 Ağustos 1991: Küba’daki Pan Amerikan Oyunları’nda yer aldı.
- 3-5 Ağustos 1992: Barselona Olimpiyatları’nda gösteri sporu olarak yapıldı; Ekrem Boyalı burada 2. oldu.
- 26 Temmuz - 9 Ağustos 1999: 13. Pan American Oyunları Kanada’da düzenlendi.
