Nedir ve Kilo Vermeye Nasıl Yardımcı Olur?
Glisemik indeks vücudunuzdaki şeker seviyesinin belli gıdalara verdiği tepki ile ilgilidir. Yiyeceklere en yüksek düzeydeki glikozla glisemik indekse 0 ile 100 arasında bir değer verilir. Karbonhidratlar gibi yüksek seviyeli glisemik indeksi olan gıdalar vücuttaki şeker seviyesini hızla arttırır. Oysa düşük glisemik indeksi olan gıdalar vücuttaki şeker seviyesini yavaş yavaş arttırır. Glisemik indeksini anlayıp dikkat etmek kilo vermeye destek olur ve diyabeti kontrol altında tutmaya yardımcı olur.
Glisemik indeks karmaşık bir yapıdadır ve tüm insanlar için tek bir doğru var denemez. Farklı insanlar yiyeceklere farklı tepkiler verir. Vücudun gıdaya olan tepkisinde çeşitli faktörler rol oynar. Yaş, aktivite oranı, insülin seviyesi, lif miktarı, yemek saati, yemeğin nasıl yapıldığı, yemekle beraber ne yendiği bu faktörlerden bazılarıdır. Buna ek olarak, diğer faktörler karbonhidrat ile proteinin yağ ve kilo aldırma oranı ve yemeğin nasıl pişirildiği, metabolizmanın yemekten sonra şeker seviyesine nasıl tepki vereceği önemlidir. Düşük glisemik indeksi olan gıdaların şeker seviyesi üzerinde çok az etkisi olacaktır. Nispeten, yüksek glisemik indeksi olan gıdalar ise şeker seviyesinde bir anda etki edecektir. Glisemik indeks üzerine yapılan çalışmalar çok sayıda olsa da bireysel olarak vücudun verdiği tepkiyi herkes kendisi takip etmelidir.
Gıdaların Glisemik İndeksi
Karbonhidrat içeren gıdalar genellikle glisemik indeksi yüksek ve kan şekerine anında tesir eden gıdalardır. Makarna, ekmek, patates genellikle glisemik indeksi yüksek besin gruplarındandır. Bir arada tüketilen karbonhidrat grupları da glisemik indeksin etkisini değiştirecektir. Örneğin beyaz ekmek daha yüksek glisemik indekse sahiptir oysa daha fazla tahıl içeren çavdar ekmeği daha düşük glisemik indekse sahiptir. Glisemik indeksi yüksek olan gıdalar arasında beyaz ekmek, dondurma, çikolata, asitli içecekler sayılabilirken glisemik indeksi düşük olan gıdalar arasında kahvaltılık gevrek (buğday kepeği, arpa ve yulaf bazlı olanlar), meyve, soya fasulyesi, mercimek, tam tahıllı ekmek vardır.
Glisemik İndeks ve Kilo Verme
Sağlık uzmanları ve diyetisyenler kilo vermek isteyen insanlar için glisemik indeksine dikkat etmenin zor olduğunu çünkü kişiden kişiye değiştiği için zor bir sistem olduğunu söyler. Yinede her halükarda glisemik indeksin kişinin kendi tepkisini ölçerek faydalanabileceği kullanışlı bir yöntem olduğunu kabul ederler. Düşük glisemikli gıdalar genellikle kilo vermek isteyen insanlara yardımcı olur. Düşük glisemik indeksi vücuttaki enerjiyi sürdürmek için şeker seviyesini daha yavaş arttıracaktır. Bu daha az yemek yeme isteği olacağı anlamına gelir. Glisemik indeksine dikkat ederken egzersiz yapmak ise daha faydalı olacaktır. Ankara spor salonlarında egzersiz yapmaya başlayarak ve beslenmenize dikkat ederek kısa sürede kendinizde başlayacak değişimi gözlemleyebilirsiniz. Özellikle glisemik indeksi yüksek olan karbonhidratlar egzersiz sonrası kan şekerinde inanılmaz bir yükselme yapar fakat düşük glisemik indeksi olan gıdalar egzersiz süresince kan şekeri seviyesinin korunmasını sağlar. Sağlık uzmanları glisemik indeks kullanımının diğer beslenme programlarıyla bir arada kullanılmasının diyabeti kontrol etme ve kontrollü kilo vermede faydalı olacağını söylüyor.
